Elektrikle çalışan her üründe olduğu gibi güneş enerjisi santrallerindeki cihazlarda da yüksek sıcaklıklar istenmeyen bir durumdur. Elbette elektrikle çalışan cihazlarda ısınmalar olacaktır fakat cihazın çalışma aralığı üzerine çıkan sıcaklıklar cihazlarda meydana gelen anormalliklerin göstergesi olabilir ve zamanla arızalara yol açabilirler.¹ Bu yüzden güneş enerjisi santrallerinde yaz aylarında daha sık olmak üzere yılda en az bir kere termal kontrol ve incelemelerin yapılması gereklidir. Bu kontroller PV panellerde termal kameralı drone vasıtasıyla, pano, trafo, inverter ve diğer tüm bağlantı noktalarında ise el termal kameraları ile yapılabilmektedir. 

Zamanla dış etkilere bağlı olarak oluşan lokal kirlenme, çizik, çatlaklar, gölgeli alan, uygunsuz nakliye işlemleri veya montaj aşamasında oluşan hasarlar ya da üretim hatası gibi sebeplerle güneş panellerinde oluşan bu sıcak noktalar “hot spot” olarak isimlendirilmektedir.² 

Normal hücreler ile hasarlı hücreler arasında belirgin şekilde sıcaklık farklarının ölçümü ile arızalar tespit edilebilmektedir. Gözle görülmeyen fazla ısınmış noktalar zamanla panellere tamiri olmayan zararlar vermekte ve elektrik üretiminde kayıplara sebep olmaktadır.³

Panellerde görülebilen bu fazla ısınmaların santraldeki diğer cihazlarda da oluşması mümkündür. Panellerde olduğu gibi tesisteki diğer cihazlarda oluşan anormallikler termal kontroller ile tespit edilmektedir. Özellikle inverter bağlantı noktaları, trafo kablo başlıkları, og şalt ekipmanları ve panolar içerisindeki cihazların bağlantı noktalarında oluşan fazla ısınmaların zamanında tespit edilmesi ve yapılan düzenli bakım çalışmaları sayesinde cihazın yanması, kablo başlıklarının patlaması ve diğer çeşitli arızalar sonucu santralin devre dışı kalmasını önleyebilir. Bu yüzden santrallerde periyodik olarak yapılan termal kontroller santralin sorunsuz çalışması için büyük öneme sahiptir. Yapılan bu düzenli kontroller ile santralin yüksek verimde üretim yapması, arıza risklerinin en aza indirilmesi, üretim kayıplarının önüne geçilmesi, panel ve diğer ekipmanların uzun ömürle çalışabilmesini sağlanmaktadır. 

Güneş panellerinin el termal kamerası ile tek tek taranması, çatı üzerindeki sistemlerde çatının alan sınırı, eğimi vb. fiziksel koşulları ve güvenlik gibi sebeplerle, geniş saha uygulamalarında ise ölçüm süresinin uzun olması, panellere erişimin sağlanamaması gibi sebeplerle güç veya imkânsız olabilmektedir. Termal kameralı drone uçuşu ile geniş alandaki güneş panelleri kısa süre içinde taranarak sahanın termal haritasının çıkarılması kolaylıkla yapılabilmektedir. Drone ile uçuş süresi 1 MW kapasitedeki bir saha için ortalama yarım saattir. Oluşturulan termal harita ile ısınma tespit edilen PV panellerin konumları tespit edilerek, anormal sıcaklıklar net olarak görüntülenebilmektedir. 

Sunsis Enerji, işletme ve bakım-onarım hizmetleri verdiği santrallerde düzenli olarak termal kontroller yapmaktadır. Sadece 2020 yılında yaklaşık 200 MW kapasitede yaklaşık 785.000 adet PV panelde termal inceleme yapılmıştır. Bu incelemelerde 10.000’e yakın PV panelde arıza tespit etmiştir. Çıkarılan termal haritada arızalı olan PV paneller ve dizilerde I-V Curve analizleri yapılarak, panel ve dizi bazında performans analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu tespit edilen hasarların %70’inin üretici kaynaklı sorun olduğu tespit edilmiş ve hasar tazmini için üretici firmalarla iletişime geçilmiştir. Yapılan termal kontroller ile üretim kayıpları engellenerek santral performansının artırılması ve tespit edilen üretim hataları sebebiyle de stok maliyetleri azaltılması sağlanmaktadır.  

Termal drone ile PV panel termal kontrolleri ve elektrik bağlantı noktalarında yapılan termal kontroller her yıl olduğu gibi 2021 yılında da devam edecektir. Termal kontrol hizmetleri ve güneş enerjisi santrallerinin ihtiyaç duyduğu izleme analiz, bakım onarım ve tüm varlık yönetimi hizmetleri hakkında detaylı bilgi almak ve her türlü sorularınız için https://sunsis.co/ adresini ziyaret edebilir, Sunsis Enerji ile iletişime geçebilirsiniz.

Kaynaklar

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1876610217344909 
2. https://pv-magazine-usa.com/2017/08/22/hot-spots-causes-and-effects/  
3. https://www.pveducation.org/pvcdrom/modules-and-arrays/hot-spot-heating 

MAXIMA; Santrallerin performanslarını arttıran izleme, bakım&onarım çözümleriyle tüm GES yatırımcılarına ihtiyaçları oldukları işletme ve bakım hizmetlerini sağlamaya devam ediyor.
Türkiye’nin en geniş servis ağına sahip GES bakım&onarım firması konumunda olan MAXIMA, Hanwha Q CELLS ile Türkiye’de bulunan Hanwha Q CELLS marka PV panellerin bakım ve onarım hizmetleri için iş birliği anlaşmasına imza attı.
Bu anlaşma ile Türkiye genelinde birçok ilde kurulmuş Hanwha Q CELLS marka PV panellerin garanti kapsamında onarım hizmetleri MAXIMA’nın sahip olduğu geniş servis ağı sayesinde, uzman teknik ekiplerle yerinde yapılmaktadır.
MAXIMA, hali hazırda Türkiye’nin 9 ayrı ilinde bulunan yerleşik teknik servis noktalarıyla 230MWp üzerinde kurulu güce sahip güneş enerjisi santraline “İzleme, Bakım, Onarım” hizmeti sağlıyor.

21. yüzyılın güneş çağı olarak adlandırılacağına inanan ve bu amaçla ilerleyen Sunsis Enerji, 2014 yılında güneş enerjisi sektörüne yatırımcı olarak girmiş olup, aynı yıl devreye alınan 1 MWe GES ile işletme faaliyetlerine başlamıştır. Sektörde kendi yatırımlarına devam ederken, tecrübe kazanan ekibi ile Sunsis diğer yatırımcılara da hizmet vermeye başlamıştır. Sunsis Enerji 2016 yılında 50 MWe’lik, 2017 yılında 100 MWe’lik güneş enerji santralini varlık yönetimi portföyüne eklemiştir. 2014 yılında bu yana faaliyet gösteren Sunsis Enerji, yurtiçi ve yurtdışında bulunan toplam 159 MW gücündeki güneş enerjisi santrallerinde başta bakım-onarım, izleme-analiz, işletme ve performans yönetimi olmak üzere mühendislik hizmetleri vermeye devam etmektedir. 

Kalite ve güvenden ödün vermeyen hizmet anlayışı ile Sunsis Enerji, güneş enerjisi santrallerinin daha uzun ömürlü, verimli ve sürdürülebilir olması yönünde çözümler sunmaktadır. Bu amaçla bir yandan sektördeki teknolojik gelişmeleri diğer yandan yönetmelik ve mevzuatlardaki değişimleri takip ederek güneş enerjisi sistemlerinin ihtiyaç duyduğu tüm işletme hizmetlerini deneyimli kadrosu ile sağlamaktadır. Deneyimli personelleri ile 13 şehirde tam teçhizatlı 15 farklı ekiple hizmet vermektedir. Ayrıca kadrosunda insansız hava aracı eğitimi almış pilotları ile güneş enerjisi santrallerinde termal drone uçuşu gerçekleştirerek PV panellerde meydana gelen arızaların tespitini en az sürede gerçekleştirebilmektedir. İş istasyonları ve videowall teknolojileri ile donatılmış İzmir’de yer alan izleme merkezinden tüm ekiplerin koordinasyonu sağlanmaktadır. Sunsis Enerji 12 mühendis, 15 tekniker, 3 CCTV operatörü, 1 SMMM, 1 İSG uzmanı, 3 idari kadro ve toplam 9 finans, bütçe ve muhasebe uzmanları ile çalışmalarını başarılı bir şekilde devam etmektedir.  

Türkiye’de hizmet verilen santrallerin illere göre dağılımı şu şekildedir: Manisa’da 45,14 MW, İzmir ve Denizli’de 19,67 MW, Konya, Nevşehir, Aksaray ve Ankara’da 30,04 MW, Yozgat ve Sivas’ta 20,76 MW, Kahramanmaraş, Antalya ve Mersin’de 11,59 MW. Ayrıca Ukrayna’da 23,69 MW kurulu güce hizmet vermektedir. Antalya Akseki’de kurulumu devam eden 8,12 MW Lisanslı GES projesinde Sunsis Enerji tecrübeleri ile danışmanlık hizmetleri kapsamındaki çalışmalar devam etmektedir. Tesis işletmeye alındıktan sonra bakım ve onarım, izleme ve analiz, performans incelemeleri gibi tesisin ihtiyacı olan tüm hizmetler Sunsis Enerji kalitesi ve güvencesiyle müşteri portföyünde yerini alacaktır.

Türkiye’de toplam 6000 MW’ı geçen GES işletmeleri için verimli çalışma, uzun ömürlü işletme ve üretim kapasitelerinin en iyi performansta olabilmesi için işletme sürecindeki bakım-onarım faaliyetleri büyük önem taşımaktadır. Yüksek maliyetlerle kurulan bu GES yatırımlarının korunması ve işletilmesi mutlaka profesyonel şirketler tarafından yapılmalıdır. 7 gün 24 saat santrallerin uzaktan izlenmesi ve kullanılan yazılımlar arıza tespitinin anlık olarak yapılabilmesine imkân tanımaktadır. Ayrıca, uzaktan izleme sistemi ile alınan verilerin analiz edilmesi ile gerekli durumlarda performans testleri ve önleyici bakımların planlanması sağlanmaktadır. Sunsis Enerji tespit edilen arızalara 24 saat içinde müdahalede bulurken, diğer taraftan da periyodik bakım çalışmalarıyla santrallerin üst düzey performans ile enerji üretmesini sağlamaktadır.

Sunsis Enerji, güneş enerjisi santrallerinin sürdürülebilir olması ve verimliliği için verilen tüm hizmetleri varlık yönetimi olarak ele almaktadır. Güneş enerjisi sisteminde yatırımcının kontrolünde yapılması gereken tüm süreçleri Sunsis Enerji hizmetleri kapsamında sunmaktadır. Sahaların uzaktan izlenerek arızalarının tespit edilmesi ve bakım-onarım faaliyetlerinin yanında, kontrol ve takip edilmesi gereken; tesislerde fatura ve garanti süreci takibi, tüketim tesisleri kontrolü, santralin sigorta yönetimi, yedek malzeme ve stok yönetimi gibi saha faaliyetlerini destekleyici tüm hizmetleri profesyonel olarak yürütmektedir. Sunsis Enerji sunduğu bakım-onarım, izleme ve analiz, işletme yönetimi, performans incelemesi, güvenlik izleme hizmetlerine 2019 yılı itibariyle AE Refusol ve Advanced Energy inverter yetkili teknik servisi yetkinliğini eklemiştir. Sunsis Enerji sunduğu geniş kapsamlı varlık yönetimi hizmetleri ile güneş enerji santrali yatırımcılarına ihtiyaç olan her adımda destek olmaya devam etmektedir.