Solar İstanbul 2020’de Mitaş Endüstri Solar Yapılar Direktörü Uğur Özeken ile bir görüşme gerçekleştirdik ve firma olarak yürüttükleri faaliyetler hakkında bilgi aldık.

Sizi ve Mitaş’ı tanıyabilir miyiz?

Ben Uğur Özeken, 25 yıllık makine mühendisiyim. 15 yıldan fazladır da enerji sektöründeyim. Şu anda Mitaş’ta solar departmanının direktörüyüm. Yaklaşık 136 ülkeye ihracat yapıyoruz. Hem tasarım hem üretim, talep halinde de montaj hizmeti sunuyoruz.

1955 yılında kurulmuş bir firmadır Mitaş. Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) ve Türkiye İş Bankası ortaklığıyla kurulmuş bir devlet kuruluşudur. Ana sektörü enerji nakil ve dağıtım hatlarıdır. Bu hatların direklerinin ve trafo merkezlerinin üretimini yaptı uzun yıllar firmamız. Daha sonra özelleştirme kapsamında yüzde yüz yerli bir firmaya geçtikten sonra aynı faaliyetlerle birlikte aydınlatma direkleri de üretmeye başladık. Bunun dışında solar taşıyıcı sistemlerin üretimine de başladık. Aynı zamanda enerji nakil hatları ve trafo kısmında kurulum da yapıyoruz. Belirttiğim gibi yaklaşık 136 ülkeye ihracatımız var ve yine yaklaşık olarak yüzde 80’in üzerinde bir ihracat kapasitemiz var. Ankara’da toplamda 7. fabrikamız kuruluyor. İzmit, İzmir ve İtalya’da da birer fabrikamız var. Ayrıca yeni olarak Katar’da bir fabrika açtık. Mitaş’ın tanınırlığı oldukça yüksek seviyededir dünya çapında.

Güneş enerjisi sektörüne yönelik faaliyetleriniz hakkında ayrıntılı bilgi alabilir miyiz?

Güneş enerjisinde taşıyıcı sistem yapıyoruz. Herhangi bir panel ya da invertör kablo üretimimiz yok güneş enerjisi alanında, sadece çelik tasarımını ve üretimini yapıyoruz. Aynı zamanda yıllık 400.000 ton kapasitesi olan bir galvaniz firmasıyız. Bu alandaki kalitemizden de hiçbir zaman taviz vermiyoruz. Mitaş Solar olarak, yurt dışı ağırlıklı olarak faaliyet yürütüyoruz. 2019 yılında, 100 MW’ın üzerinde bir üretim ve sevkiyat yaptık yurt dışına.

Solar İstanbul 2020’yi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Biz geçen hafta Mitaş olarak Dubai’deki Middle East Electricity 2020 Fuarı’na katılım sağladık. O fuarda da katılım çok düşüktü. Fakat Solar İstanbul’da bir hayli ziyaretçi var. Ama tabii beklediğimizin mutlaka altında.

Güneş paneli , alternatif enerji kaynakları arasında en çok tercih edilenlerden biri. Teknolojik gelişmelerin de yardımıyla, farklı enerji kaynakları kullanımı artmaya başladı. Kullanımın artmasıyla beraber yeni ihtiyaçlar da doğdu. Bu ihtiyaçlardan biri de kurulumu yapacak uzman kişiler.

Güneş paneli zemin, tavan veya direğe monte edilebilir. Ancak verimli çalışması yönü ve açısı kadar ilgili tesisat kullanımına da bağlıdır. Güneş enerjisi panellerinin ve rüzgar enerjisinin bir hibrid sistem oluşturmak üzere birleştirilebileceğini unutmayın. Hangisi seçilirse seçilsin, en iyi şekilde çalışabilmesi için uygun elektrik tesisatı ve diğer donanımlarla dikkatli bir şekilde monte edilmesi gerekir.

Güneş Paneli Montaj Kiti

Güneş paneli beraberinde bir montaj kiti ile gelecektir. Bu kit içerisinde kurulum için ihiyaç duyacağınız donanımı bulacaksınız. Kullanım alanlarına göre panel kiti içeriği değişiklik gösterecektir.

Kit içeriği: 0.5 -1kW güneş modülleri, çatı veya toprak için uygun montaj çerçeveleri, DC devre kesici, 45A güneş regülatörü, şarj kontrolörü ile önceden kablolanmış kontrol dolabı, 1500W saf sinüs dalgalı inverter, 700Ah 12VDC pil bankı, ayrıca tüm kablolar, konnektörler ve direk klipsleri

Bu standart kit, ev gibi küçük yaşam alanları için tasarlanmıştır. Daha büyük yapılar için tasarlanan kitler ek olarak; ağ besleme girişleri için özel dolaplar ve izleme için aktif anahtarlar içerebilir.

Güneş Paneli Montaj Aşaması

Güneş paneli montajında en yaygın model tavan montajıdır.  Fakat zemine ya da bir direğe de monte edilebilir. Bununla birlikte, katlanmış ayakları kullanarak neredeyse her yere yerleştirilebilecek basitleştirilmiş türler de mevcuttur. Avrupa’daki standartlara göre paneller 30 derece açıyla güneye bakacak şekilde monte edilmelidir.

Güneş panelleri çatı bağlantılarını kullanarak çatılara cıvatalı veya kelepçeli şekilde tasarlanmış sağlam gövdelere sahiptir.  Bu kelepçe ve civatalar ile panel montajını ilk aşamada kolayca gerçekleştirebilirsiniz.

Güneş Paneli Güç Dönüşümü

Güneş paneli kolayca yerleştikten sonra ikinci adım olarak güç iletim mekanizmasını tamamlamanız gerekir. Bunun için uygun bir inverter kullanmalısınız. İnverter, panel dizisinin DC çıkışını, şarj edilmiş pillerden gelen güçle ‘şebekeden bağımsız’ uygulamalar için şart olan AC’ye çevirir.

Panel ev tipiyse,  invertörler genellikle kapalı alanda kurulur. Ev içi kullanım için mini dizge inverterler çeşitli firmalardan temin edilebilir.

İnverter şarj cihazları inverteri ve şarj cihazını tek bir ünitede birleştirir ve kesintisiz güç kaynağı (UPS) olarak işlev görebilir. 12, 24 veya 48V (4kW’a kadar) oranlarında darbe genişlik modülasyonu (PWM) denetleyicileri güvenilir güneş bataryası şarjı ve yük kontrolü sağlar veya fazlalık gücü döküm yüküne yönlendirebilir.

Güneş Paneli Kablolama

Önemli – Yıldırım iletkenlerinin yakınına kablolar döşemeyin.

Güneş paneli  genellikle kolay bağlantı için fabrikada önceden kablolanmıştır. Üniteye elektriği ileten kablolar bazen ters besleme bloke edici diyot artı uygun konektörlerle birlikte verilir. Çift izolasyonlu, hava koşullarına dayanıklı ve kemirgen korumalı olmalıdırlar.

Kablo çeşitliliği bakır / alüminyum kablolara bağlayan fotovoltaik AG kablolarından, güvenli çatıdaki tesisatlar için özel halojensiz kablolara, soğuk ortamlar için silikon kablolardan ve kısa devreye karşı toprak kablolarına kadar uzanır .

Montaj sırasında daima kutupları kontrol edin. Dizedeki tüm solar panel modüllerinin açık devre voltajlarının toplamı bağlantının açık devre voltajına eşittir.

Güneş panlei kablolama konusunda en çnemli husus u geçirmez bir bağlantı kutusu düzeneğidir. En yeni tipler baypas diyot bağlantıları, nem koruma filtresi ve kablo terminalleri içerebilir. Tesisatta, bağlantı kutuları basitçe modüllere takılmış olan tabana yerleştirilecek şekilde tasarlanmıştır.

Güneş Paneli Pil ve Şarj

Pil, gerekli olana kadar, güneş enerjisi üretilen elektriği depolamak için kullanılır. Modern piller güneş enerji depolama için uzun ömür sağlar ve bakım gerektirmeyen mühürlü kurşun asitten üretilir. Bu  piller uygulama için tavsiye edilir.

Bir voltaj regülatörü / şarj kontrolörü pilleri şarj edilmiş olarak tutar ve aşırı şarj veya derin deşarj hasarından kaçınır. Bu denetleyiciler, basit türlerden karmaşık PWM sürümlerine kadar değişir. Uygun bir voltaj seçmek için, amper = vat (volt denklemi) kullanın. Örneğin, 12V pil şarj etmek için 80W solar PV dizisi 6.7A güneş regülatörü (80W / 12V = 6.7A) kullanılarak regüle edilmelidir.

Güneş Paneli Devre Koruma

Güneş paneli dizi akımları izole edilmeli, korunmalı ve anahtarlanmalıdır. Sigortalı ve anahtarlı dolaplar/kabinler gerekebilir. Evlerden uzakta bulunan daha büyük dolaplar/kabinler, şebekeyi bir tüketici veya üretici perspektifinden izole etmek için ilgili şebekeye izin verir. Bu dolaplar, özel ve genel ağlar arasında önemli bir düğüm noktası ve bakım için bir güvenlik noktası oluştururlar.

Devre koruma açısından, çeşitli üreticiler ve tedarikçiler 20 – 63A’lık DC anahtar ayırıcılar da dahil olmak üzere kapsamlı aralıklar sağlarken, 12 – 63A DC’li şerit devre kesiciler panel modüllerini arıza akımlarından korur. Sigortalar koruma için de kullanılabilir.